Spinning Jenny door Anne Reitsma (stage ArtEZ master Muziektheater)
De afgelopen 4 maanden liep Anne Reitsma, muziektheatermaker en student aan de master Muziektheater van ArtEZ, stage bij Sonnevanck. In deze periode was ze regieassistent bij Koning Bowi, dramaturg bij de theatrale luistervoorstelling Wakkerland en deed ze onderzoek naar de persoonlijke ervaringen van 1e generatie Turks-Nederlandse mensen die eind jaren ‘70 in Twente zijn komen wonen om te werken in de textielindustrie. Vanuit dit onderzoek ontwikkelde ze in 10 dagen de korte voorstelling Spinning Jenny, een theatrale vertelling over het samenleven in Enschede toen (eind jaren ’70) en nu. Centraal staat het verhaal van Jenny, de dochter van een Turks-Nederlandse textielarbeider. Samen met Emre Varlik speelde ze Spinning Jenny gisteren voor de medewerkers van Sonnevanck!
"Mijn naam is Anne Reitsma, ik ben vijfentwintig jaar oud en ik studeer aan de masteropleiding Muziektheater van ArtEZ. Deze masteropleiding verdiept en verbreedt je vakmanschap als muziektheatermaker. Je krijgt vakinhoudelijke kennis en praktijkopdrachten, en je verbreedt je kennis van theater dan wel muziek, afhankelijk van je achtergrond en ambitie. Theater Sonnevanck, Orkest De Ereprijs en Orkater zijn een samenwerkingsverband aangegaan met de opleiding. Met deze samenwerking wil de opleiding de interactie tussen masterstudenten Muziektheater en het werkveld bevorderen.
Hiervan heb ik gretig gebruik gemaakt! Ik heb vier maanden meegewerkt aan verschillende projecten bij Theater Sonnevanck. In deze periode was ik regieassistent bij Koning Bowi, dacht ik dramaturgisch mee aan het theatrale hoorspel Wakkerland en zette ik een eigen onderzoek op. Vanuit dit onderzoek ontwikkelde ik in tien dagen tijd de korte voorstelling Spinning Jenny.
Masteronderzoek
In 2017 ben ik afgestudeerd aan de Toneelschool van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Na een aantal jaar in de praktijk te hebben gewerkt als uitvoerend acteur ben ik de masteropleiding Muziektheater gaan volgen omdat ik zelf werk wil maken, zelf samenwerkingen wil starten en zelf verhalen wil ontwikkelen. Tijdens mijn opleiding houd ik me intensief bezig met een combinatie van activistisch geëngageerde thema’s, (sociale) filosofie en muziektheater. Omtrent deze onderwerpen maak ik muziektheatervoorstellingen. Ook ontwikkel ik tijdens mijn mastertraject een werkwijze waarbij het uitvoeren van (sociaal) vooronderzoek centraal staat bij het verzamelen van het materiaal voor een uiteindelijk werk of project.
´Spinning Jenny´
Bij Theater Sonnevanck kreeg ik de tijd en ruimte deze werkwijze te onderzoeken. Gedurende vijf weken heb ik onderzoek gedaan naar de persoonlijke ervaringen van 1e generatie Turks-Nederlandse mensen die eind jaren ‘70 in Twente zijn komen wonen om te werken in de textielindustrie. Ik dook het stadsarchief in, ging op bezoek bij 1e en 2e generatie Turks-Nederlandse mensen en sprak uitvoerig met hen, fietste langs buurtcentra en legde zo veel mogelijk contacten. Ik vroeg mezelf continu af; Welke informatie en/of perspectieven mis ik? Wat wil ik nog meer weten? En hoe kom ik dat te weten? Hoe maak ik het plaatje zo ‘rond’ mogelijk?
In tien dagen tijd heb ik een artistieke vertaalslag van het onderzoek gemaakt. Tijdens dit proces werkte ik samen met Emre Varlik. Emre speelt de saz, een (Turks) snaarinstrument. Met de saz als bron zijn we muzikale composities gaan combineren met teksten uit mijn onderzoek. De korte voorstelling Spinning Jenny is hiervan het resultaat. Spinning Jenny is een theatrale vertelling over het samenleven in Enschede toen (eind jaren ’70) en nu. Centraal staat het verhaal van Jenny, de dochter van een Turks-Nederlandse textielarbeider.
Het onderzoek dat ik heb verricht is een start van een serie projecten waarin Sonnevanck in, over en met de stad theater maakt. Zo zal er jaarlijks een productie door jongeren worden gespeeld in samenwerking met een muziekensemble van volwassen amateurs, op locatie in de stad. Daarnaast zullen in de toekomst grootschalige locatievoorstellingen gemaakt worden, waaronder een productie over de sluiting van de textielfabrieken. Dit onderzoek vormt dus de basis voor verdere research, uitmondend in een gloednieuwe theatertekst. Wordt vervolgd dus!
Theater Sonnevanck
Het was erg interessant om bij Theater Sonnevanck aan verschillende projecten mee te kunnen werken. Ik heb mezelf op nieuwe plekken binnen een artistiek proces teruggevonden, op de plek van een regieassistent bijvoorbeeld of die van een dramaturge. Ook heb ik de tijd, ruimte en begeleiding gekregen om mijn werkwijze als muziektheatermaker beter te leren kennen. Iedereen heeft continu met me meegedacht en was enorm betrokken bij alles wat ik ondernam. Ik ben dankbaar voor de fijne samenwerking met het gezelschap. Ik heb het gevoel dat ik mijn tijd hier volop heb benut."
> Lees meer over de samenwerking tussen Theater Sonnevanck en de Master Muziektheater van ArtEZ.
